یکی از پرکاربردترین اسناد در معاملات تجاری سفته است و قطعاً در زندگی روزمره خود با این سند سروکار داشتهاید. اسم سفته را شاید بارها به بهانههای وام گرفتن و یا ضمانت شنیدهاید، اما امروزه این سند نقش پررنگی را در دنیای تجارت ایفا میکند و حتی شرکتهای بزرگ هم با استفاده از آن مشکلات مالی خود را برطرف میکنند، همچنین شما میتوانید از این سند برای معامله کالاهای مصرفی و معاملههای غیرنقدی استفاده کنید. ما در این مقاله سعی داریم اطلاعات جامعی را درباره ثبت در اختیارتان بگذاریم همراه ما باشید.
سفته چیست؟
طبق ماده ۳۰۷ سفته سندی است که به موجب آن امضاء کننده متعهد میشود مبلغی را در موعد مقرر یا هرگاه دارنده سفته وجه را طلب کند به او پرداخت کند به عبارت دیگر سفته سندی است که در آن صادر کننده تعهد میکند مبلغ آن را در زمان معین یا به صورت عندالمطالبه به کسی که نامش در سفته نوشته شده پرداخت کند. در غیر این صورت دارنده سفته میتواند از صادر کننده شکایت کند. سفته برای موقعیتهای مختلفی مورداستفاده قرار میگیرد و صادرکننده در هر موقعیتی باید به تعهدات خود پایبند باشد.
انواع سفته براساس کاربرد
همانطور که پیشتر گفتیم سفته برای کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد البته امروزه بیشتر کاربرد سفته برای ضمانت است اما برای موارد دیگری هم استفاده میشود که در ادامه به توضیح مهمترین آنها میپردازیم.
- سفته برای ضمانت
در مواردی که قرار است شخص یا اشخاصی مسئولیت انجام کار یا پروژهای را بر عهده بگیرند برای اطمینان از انجام صحیح و کامل پروژه یکی از طرفین سفته را بهعنوان ضمانت میدهد.
- سفته برای حسن انجام کار
شرکتها و ارگانهای مختلف هنگامیکه نیروی جدیدی را برای استخدام انتخاب میکنند از او سفته میخواهند این سفته برای حسن انجام کار فرد دریافت میشود تا او کار خود را بینقص انجام دهد و به وظایف و مسئولیت خود پایبنده باشد.
- سفته برای معاملات
در معاملات روزمره هنگامیکه غرش یکی از طرفین مبلغی را پرداخت کند سفتهای صادر میکند تا تضمین کند فروشنده پول خود را تا زمان مشخص شده دریافت میکند.
پیشنهاد مطالعه: معرفی مفروضات حسابداری
سقف سفته چقدر است؟
در هر صفحه اطلاعاتی در مورد ثبت و سقف آن نوشتهشده (مثلاً سفته تا سقف ۵۰,۰۰۰,۰۰۰ میلیون ریال) و شما باید مقدار سخت را برابر یا کمتر از آن تعیین کنید.
انواع سفته براساس نحوه پر شدن
سفتهها بر اساس نحوه پر شدن آن به دستههای دیگری تقسیم میشوند که در ادامه به توضیح آنها میپردازیم.
- سفته بدون امضاء
اگر سفته را بدون امضاء به شخص دیگری دادید این امکان را به شخص دادهاید که خودش به عنوان صادرکننده سفته در معاملهی دیگری آن را نقد کند.
- سفته بدون تاریخ
اگر سفته بدون تاریخ در وجه کسی صادر شود به این معنی است که دریافت کننده سفته هر لحظه میتواند مبلغ سفته را از صادرکننده طلب کند یا به عبارت دیگر سفته عندالمطالبه است.
- سفته در وجه حامل
اگر بهجای نام دریافت کننده سفته واژه در وجه حامل نوشته شده باشد به این معنی است که هر شخصی که سفته را در دست داشته باشد میتواند مبلغ آن را مطالبه کند.
نحوه صدور سفته
در نحوه صدور سفته باید یکسری قوانین و الزامات رعایت شود تا مقام سند تجاری در سفته باقی بماند، چون در توضیحات این سند آمده که اگر نکات صحیح در هنگام صدور سفته رعایت نشود سفته دیگر مقام یک سند تجاری را ندارد. در ادامه به توضیح مراحل صحیح صدور یک سفته میپردازیم.
تاریخ صدور سفته: طبق قانون اسناد تجاری تاریخ صدور سفته حتماً باید در آن نوشته شود (به صورت عدد و حروف) در غیر این صورت مقام یک سند تجاری را ندارد.
نوشتن مبلغ صحیح و مشخص: بر روی سفته یک محدودیت مبلغ وجود دارد و باید مبلغ مورد نظر شما برابر یا کمتر از آن باشد همچنین مبلغ سفته باید به حروف نوشته شود تا از تقلب و سوءاستفاده جلوگیری شود.
تاریخ پرداخت سفته: این بخش را میتوان مهمترین بخش صدور یک سفته دانست درصورتیکه تاریخ پرداخت در سفته نوشته نشده باشد این سند در هر زمانی که گیرنده بخواهد قابل وصول خواهد بود همچنین لازم است تاریخ پرداخت هم به عدد هم به حروف نوشته شود.
نام گیرنده سفته: همانطور که گفتیم اگر در این بخش از واژه در وجه حامل استفاده شده باشد دارنده سفته صاحب آن خواهد بود بهتر است همیشه نام گیرنده را در سفته لحاظ کنید.
امضاء یا مهر صادرکننده سفته: حتماً باید به این نکته توجه داشت که فقط با امضا یا مهر صادرکننده این سند رسمیت پیدا میکند و تعهد صادرکننده در قبال این سند تجاری صادر میشود.
تفاوت چک با سفته
سفته و چک دو تفاوت عمده با یکدیگر دارند که عبارتاند از:
- سفته یک سند حقوقی است و قانونگذار از آن حمایت کیفری نمیکند یا بهعبارتدیگر صدور چک بدون محل جرم محسوب میشود ولی پرداخت نکردن سفته در مهلت مقرر جرم نیست.
- سفته مثل چک جزو اسناد بانکی محسوب نمیشود.
پیشنهاد مطالعه: نحوه تحریر دفاتر قانونی
مزایای استفاده از سفته
استفاده از سفته مزایای زیادی دارد که مهمترین آنها عبارتاند از:
- در دسترس بودن منابع مالی
- سهولت در نحوه تهیه آن
- کاربردهای گسترده در معاملات بزرگ و کوچک
کلام آخر
ما در این مقاله سعی کردیم بهصورت کامل شما را با سفته آشنا کنیم. بهصورت خلاصه امروزه سفته یکی از مهمترین و پرکاربردترین اسناد تجاری به شمار میرود و استفاده از آن چه در معاملات بزرگ و چه در معاملات کوچک بسیار رایج است همچنین با اضافه شدن قابلیت صدور سفته الکترونیک کاربرد و مصرف آن دوچندان شده است.