حسابداران زمان ارائه گزارش‌های مالی خود را با توجه به سال مالی آن دوره ماهنگ می‌کنند. همچنین در پایان سال مالی گزارش خود را به مدیرعامل و سازمان امور مالیاتی و سایر ذی نفعان ارائه می‌دهند. مدیران مجموعه برای بهبود عملکرد به گزارش‌های دوره‌ای نیاز دارند آنها با استفاده از این گزارش ها می‌توانند میزان سودآوری یا زیان مجموعه را مشاهده کنند، یا با استفاده از آن می‌تواند برنامه‌ریزی دقیقی برای اهداف و آینده سازمان داشته باشند. بخش مالی یک مجموعه بیش‌از هر بخش دیگری نیاز به این گزارش‌ها دارد و در واقع بخش مالی مدت معینی را برای ارائه گزارشات دوره‌ای مشخص می‌کند که به آن سال مالی می‌گویند. سال مالی معمولاً یک دوره ۱۲ ماهه است و به آن سال حسابداری و سال بودجه نیز می‌گویند. سال مالی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا به سازمان‌ها کمک می‌کند تا عملکرد مالی خود را پیگیری کنند و برای آینده و اهداف پیش رو برنامه‌ریزی کنند در ادامه شما را به‌طور کامل با سال مالی و اهمیت آن آشنا می‌کنیم.
سال مالی چیست؟
همان‌طور که گفتیم سال مالی یک دوره ۱۲ ماهه است که یک مجموعه یا سازمان از آن برای اهداف مالی خود استفاده می‌کند.این سال می‌تواند در دوره‌های زمانی مختلف قرار داشته باشد و بسته به نیاز بخش مالی مجموعه می‌توانید از هر نقطه سال شروع و در هر نقطه‌ای پایان یابد. اصولاً در ایران شروع سال مالی را با آغاز فروردین‌ماه اعلام می‌کنند و تا پایان اسفند ماه ادامه‌دار است ولی ممکن است بعضی شرکت‌ها رویدادهای خود را طبق این بازه مشخص نکنند. توجه به این نکته هم حائز اهمیت است که بازرسی کلیه پرونده‌های مالیاتی، گزارشات مالی و… برحسب سال مالی نوشته می‌شوند.
سال مالیاتی چیست؟ و تفاوت آن با سال مالی
برای بازرسی دقیق و کامل سازمان‌ها دولت یک سال مالیاتی ایجاد کرده است و در این بازه سازمان‌ها باید عملکرد کامل خود را در اختیار سازمان مالیات قرار دهند. برخی از افراد فکر می‌کنند سال مالی با سال مالیاتی یکسان است درحالی‌که سال مالی معمولاً آغاز و پایان یک‌سال تقویمی است و در اساس‌نامه شرکت مشخص می‌شود مثلاً ممکن است شرکتی در اساس‌نامه خود مشخص کرده باشد که سال مالی خود را در اردیبهشت آغاز می‌کند، درصورتی‌که سال مالیاتی توسط اداره مالیات اعلام می‌شود.
پبشنهاد مطالعه: معادله حسابداری چیست؟
دلایل اهمیت تعیین سال مالی
-
گزارش‌گری مالی
سال مالی یک فرصت را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند تا در آن بازه عملکرد مالی خود را گزارش دهند. این گزارش به سرمایه‌گذاران، وام‌دهندگان و سایر ذی‌نفعان کمک می‌کند تا سلامت و شفافیت مالی آن مجموعه را ارزیابی کنند و تصمیمات آگاهانه بگیرند.
-
بودجه‌بندی و برنامه‌ریزی برای آینده
سال مالی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بودجه و برنامه‌های مالی آینده را تنظیم و برنامه‌ریزی کنند. آنها با استفاده از داده‌های مالی گذشته می‌تواند میزان درآمد، هزینه، سودآوری و سرمایه‌گذاری‌های آینده را پیش‌بینی و راهکار خود را بر اساس آن تنظیم کنند.
-
مالیات و سازمان مالیاتی
سال مالی برای اهداف مالیاتی نکته بسیار مهمی است. دولت از اشخاص حقیقی و حقوقی می‌خواهد که اظهارنامه مالیاتی خود را براساس سال مالی ارائه کند و مسائل مالی به آنها در جمع‌آوری مالیات و تخصیص منابع کمک می‌کند.
-
انطباق صورت‌های مالی
سال مالی یک چارچوب مشخص برای سازمان‌ها فراهم می‌کند تا از استانداردها قوانین و مقررات حسابداری پیروی کنند. سال مالی به آنها کمک می‌کنند تا شفافیت صورت‌های مالی را پیگیری کنند و از جریمه‌های قانونی و مالی جلوگیری کنند.
-
ارزیابی عملکرد
سال مالی یک دوره استاندارد برای تجزیه‌وتحلیل عملکرد مالی سازمان فراهم می‌کند و سازمان‌ها می‌توانند عملکرد مالی فعلی خود را با سال‌های گذشته مقایسه کنند و راه‌های موفقیت خود را شناسایی کنند.
نحوه ایجاد سال مالی
همون‌طور که گفتیم سال مالی ممکن است در مقاطع مختلفی از سال شروع می‌شود ولی در هر زمانی‌که این سال مالی شروع شود باید یک دوره دوازده‌ماهه را بگذراند اما این سال مالی چگونه ایجاد می‌شود، نکته ای است که در ادامه به آن میپردازیم.
بررسی کلیه اسناد مالی مجموعه: در زمان سر رسید سال مالی زمان بررسی دقیق صورت‌های مالی این سازمان است و باید تمام اسناد و مدارک مالی مورد بازرسی قرار گیرند. مواردی که در این مرحله از اهمیت بیشتری برخوردار است و مورد بررسی قرار می‌گیرد عبارت‌اند از فاکتور های ورود و خروج، اسناد و رسیدهای انبار، ترازهای مالی، هزینه‌ها، حقوق‌ها و… .
انبار گردانی: یکی از مهم‌ترین فعالیت‌ها در زمان بستن سال مالی انبارگردانی است. کنترل موجودی و بررسی صحت آن در فاکتورها می‌تواند بر روی گزارش دوره مالی اثر زیادی بگذارد.
بروزرسانی حساب‌های فروش و هزینه: در این مرحله تمام حساب‌هایی که به درآمد و فروش مجموعه و سازمان مربوط می‌شود به بدهکار، و تمام حساب‌های مربوط به سود و زیان به بستانکار تبدیل می‌شوند. بعد از این کار حساب هایی مثل حقوق و دستمزد، هزینه اجاره و سایر هزینه‌ها با حساب بستانکار به ثبت می‌رسند. بعد از بستن حساب‌های موقت و دائمی می‌توان تراز اختتامیه را تهیه کرد.
پبشنهاد مطالعه: حسابداری شرکت ها چیست؟
تفاوت سال مالی و دوره مالی
در زمانی‌که مجموعه نیاز به گزارش دقیقی از وضعیت سود و زیان خود دارد صورت‌های مالی در زمان کوتاه‌تری تهیه می‌شود که در اصطلاح به آن گزارش‌های دوره‌ای می‌گویند و این گزارش‌ها می‌تواند ۳ ماهه ۶ ماهه یا ۹ ماهه منتشر شود. گزارش‌های دوره‌ای که ۱۲ ماهه باشند همان سال مالی هستند. گزارش‌های مالی سالانه یک گزارش کامل و بسیار رایج در بین حسابداران است و اطلاعات آن بسیار جامع و کامل هستند.
کلام آخر
ما در این مقاله به‌صورت کامل شما را با سال مالی آشنا کردیم. به‌صورت خلاصه اصولاً شروع سال مالی با آغاز سال شمسی یعنی فروردین ماه آغاز می‌شود و با پایان سال شمسی یعنی اسفندماه پایان می‌یابد که به این بازه سال مالی تقویمی نیز می‌گویند. البته ممکن است سازمانی سال مالی خود را طبق این بازه شروع نکند بنابراین سال مالی برای هر شرکتی می‌تواند متفاوت باشد.
